භාවනාව හැඳින්වීම

භාවනාව හරියාකාරව මුලසිට ඉගෙනගනිමු.

ශ්‍රද්ධාව

තුනුරුවණ කෙරේ ශ්‍රද්ධාවන්තයින් වී උතුම් නිර්වාණ මාර්ගය විවර කරගමු.

Tuesday, April 27, 2021

ශ්‍රද්ධාව

    පැහැදීම, විශ්වාසය හා ගෞරවය ශ්‍රද්ධාව ලෙස සරලව විග්‍රහ කළ හැක. මෙය කා කෙරේ, කුමක් කෙරේ ඇතිවීමද ? පළමුව තුන්ලෝකාග්‍ර බුදුහිමියන් වහන්සේ කෙරෙත් උන්වහන්සේගේ මහා ගුණ ඇතුළු ශාස්තෘ ඥානය කෙරෙත්, උන්වහන්සේ අතැඹුලක් සේ අවබෝධ කොට වදාළ ශ්‍රී සත් ධර්මය කෙරෙත් හා ඒ ශාස්තෘ සරණ සහ ධර්මය සරණ ගිය සඟ රත්නය කෙරෙත්ය. බෞද්ධයන් ලෙස අප ශ්‍රද්ධාවන්ත විය යුත්තේ මේ බුද්ධ, ධම්ම හා සඟ යන උතුම් තුණුරුවන කෙරේය. නැතිනම් දෙවියන් කෙරේවත්, දේවාල කෙරේවත්, කේන්දර හෝ යාගහෝම කෙරේවත් නොවේ.

    පිළිවෙලින් මේ ශ්‍රද්ධාව ආරම්භ වන්නේ අමුලිකා (මුල නැති) ශ්‍රද්ධාවේ සිටය. මන්ද අප උපතින් බෞද්ධයන් වුවාට හරිහැටි දැනීමකින් තිසරණ සරණ ගොස් නැත. ඒ නිසා හරිහැටි ශ්‍රද්ධාවක්ද නැත. මව්පිය පෙළඹවීමෙන්, ගුරුවර වැඩිහිටි මගපෙන්වීමෙන් හා පරම්පරාවෙන් ලබාගත් බෞද්ධකම හුදු අනුකාරකයක්, සිරිතක් පමණි. එසේ නොවී හරි හැටි බුදුරජාණන් වහන්සේගේ බලමහිමය, අනන්ත ඥානය ඇතුළු ශක්තිය දැන කෙමෙන් කෙමෙන් පැහැදීම ඇතිවී ඒ හරහා ධර්මය හා සඟ රතන්යන් දෙක ගැනද පැහැදී තමාගේ දුරවබෝධය දුරුකර ගැනුමෙනි නියම ශ්‍රද්ධාවට පැමිණෙන්නේ. මෙසේ වීමට නම් ඒ පුද්ගලයා සත්ධර්ම ශ්‍රවණයට, දහම කියවීමට අවකාශය සලසා ගත යුතුය. බුදුරජාණන් දවස අහම්බෙන් දහම අසන්නට මග පෑදුනු අයද තුනුරුවණේ සරණ ගියේය. එම නිසා අපද අහම්බෙන් හෝ ඇසෙන්නට සැලසෙන ධර්මයක් නුවණ මෙහෙයවමින් ඇසීම අපටම වන මහත් ලාබයකි. මෙසේ අසන හෝ ඇසෙන ධර්මය කෙරේ නුවණ ඇත්තාට තේරුම් යාමෙන් පැහැදීම, විශ්වාසය ඇතිවේ. මේ කෙමෙන් ඇතිවන පැහැදීම, විශ්වාසය වැඩිවී ඔහු ඒ දහම අවබෝධ කරගත් බුදුරජාණන් වහන්සේ කෙරේද එලෙසම පැහැදේ. ගෞරවය ඇතිවේ. එලෙසම උන්වහන්සේ මේ දහම අවබෝධ කරගැනීමට සසරේ විඳි අනෙක දුක්, ගත් වීර්ය ගැන කුකුස දුරුවේ. උන්වහන්සේගේ අවබෝධ ඥානය ගැන වැටහේ. ධර්මය නෛර්යාණික බව (නිවනට පමුණුවන බව) වැටහේ. ඒ මගේ ගමන් කරන සඟ පිරිස නිවැරදි ප්‍රතිපදාවේ බව වැටහේ. මෙසේ නුවණින් වටහා ගැනීමෙන්, පැහැදීමෙන් ඇතිවන ශ්‍රද්ධාව, ආකාරවතී ශාද්ධාව (කරුණු දනීමෙන්ම ඇතිවන) වේ. මෙසේ ඇතිවන ප්‍රසාදයයෙන් දහමේ යෙදෙන්නා අනිත්‍ය, දුක්ක, අනාත්ම ලෝකය නිසරු බවත්, අනන්ත බුදුගුණ හා උන්වහන්සේගේ අසිරිමත් කාය බල, ඥාන බල ගැන අවිශ්වාස නොකරයි. උදාහරණයක් වශයෙන් උන්වහන්සේගේ පින්වත් උපත සිදුවන විට ලෝකයේම මල් පිපී සැණකෙළි ස්වරුපයක් ගන්නා බව, උන්වහන්සේ උපතෙදී පළමුව සුරතට ගත්තේ නිවන් ලැබූ බ්‍රක්ම රාජයන්.... වැනි සිදුවීම් පුහු මිත්‍යා, අතිශෝක්ති ලෙස නොදකී. එය උන්වහන්සේගේ අපරිමිත පුණ්‍ය ස්වභාවයට සිදුවූ දේවල් බව තේරුම් ගනී. නැතිව විද්‍යාව සමග සසඳා බැලීමක් නැත. මේ තත්වයට පත්වන් කෙනා තුළ අචල ශ්‍රද්ධාවක් ඇත. ඔහුට තුනුරුවන කෙරේ කිසිඳු සැකයක් නොමැත. ඒ වාගේම ඔහු මහා දාන, පූජා අනවශ්‍යයි, දන් නොදී භාවනාවෙන්ම පමණක් නිවන් ලණිය හැකිය යන් මතයන්ද බොරු බව ප්‍රඥාවෙන් දකිමින් ඒවායින්ද බැහැරවේ. දැන්පැන් පූජාව, තුනුරුවන් වැඳීම, වැනි කටයුතුද හුදු ආගමික ක්‍රියාවකට ඒහා ගිය ප්‍රඥාවන්ත කමකින් කරයි. සමහරුන් ගෙදර දොරේ වැඩද දමා දුරගමන් වන්දනා වල යයි. වන්දනා කරන්න ගියේ මොකක්ද කියාවත් නොදැන. මෙසේ බුද්ධියකින් තොරව කටයුතු කරන බොහෝ වයසක පිරිස් සිටි. තවත් සමහරෙක් සෝවාන් වීමට පන්ති යයි. මේ කිසිවක් අචල ශ්‍රද්ධාවන්තයාට නැත. මන්ද ඔහු නිතැතින්ම සෘතවත් ආර්ය ශ්‍රාවකයෙකි. ඔහු නිතරම ධර්මයේ ගලපමින් හැම ක්‍රියාවක්ම කරයි.