මතකශක්තිය වැඩි කරගැනීමට බුදුරජාණන්වහන්සේ පෙන්වාදුන් කරුණු 5

🎯 ඇයි මතක හිටින්නේ නැත්තේ, විභාග කරන දරුවන්ට අධ්‍යාපනය ලබන දරුවන්ට විතරක් නෙවෙයි වැඩිහිතියන්ට පවා තියෙන ප්‍රශ්නයක් ඕක. ඇයි මතක හිටින්නේ නැත්තේ. මතක තියාගෙන හිටපු ඒවත් අමතක වෙලා යන්නේ ඇයි?. ඔය ප්‍රශ්නෙම බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ඇහුව සංඝාරව කියල කෙනෙක්. ඇයි මතක හිටින්නේ නැත්තේ?.

 

⭐ මතක නොහිටින්න පළවෙනි හේතුව තමයි කැමති කැමති අරමුණු ගොඩයක හිත දුවන එක. තමන් ආස කරන කැමති අරමුණු ගොඩයි. ඔන්න පාඩම් කරන්න කැමති දුවෙක් පුතෙක් පාඩම් පොතත් අරගෙන ලෑස්ති වෙනව. එයාට කැමතිවීම් ගොඩක් තිබුණොත් එහෙම එයාට ගේම් වලටත් හිත යනවා, වීඩියෝ බලන්නත් හිතෙනවා, සිංදු අහන්නත් හිත යනවා, රූපවාහිනී බලන්නත් හිත යනවා. එයාට එයාගේ යාළුවො මිත්‍රයෝ මතක් වෙන්න ගන්නවා. සමහර දරුවො ඉන්නව නොයෙකුත් ආදර සම්බන්ධතා ආදිය හදාගෙන තමන්ගේ පෙම්වතියෝ මතක් වෙනවා. තමන්ගේ පෙම්වතුන් මතක් වෙනවා. එතකොට මතක හිටින්නේ නැත. ආසා කරන අරමුණු ගොඩක හිත දුවනවනම් තමන්ට වැදගත් දෙයක් කියලා මූලික අරමුණ තුළ හිත පවත්වන්නට හරි වෙහෙසයි. එතකොට මතක හිටින්නේ නෑ. බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කළා පිරිසිදු වතුරකට පාට කලවන් උනා වගේ. පිරිසිදු වතුරකට පහසුවෙන් මූණ බලාගන්න පුළුවන්, ලස්සනට පේනව අපි හිතමු ඒකට පාට කලවම් වෙලා. කහ පාට හරි රතු පාට හරි මොනවා හරි පාටක් කලවන් වෙලා. පාට කලවං වෙච්ච එකෙන් අපිට පැහැදිලිව මුහුණ බලාගන්න බෑ. ඒ වගේ අරමුණු ගොඩක හිත දුවනවා නම් තමන්ගේ ජීවිතයේ වැදගත් කම් කියල දෙයක් තමන්ට ඍජුව දීගන්න බැරි නම් විභාගයට මූලික තැන දෙන්න බැරිනම්, අධ්‍යාපනයට මූලික තැන දෙන්න බැරිනම්, තමන්ට විශේෂයෙන් ඉලක්කයක් සහිතව යම් වැදගත් මූලික අරමුණක් හදාගන්න බැරිනම්, හිත පිස්සුවෙන් වගේ එහෙ මෙහෙ දුවනවා. මතක හිටින්නේ නෑ. මතකයේ තිබුණේ ඒවත් අමතක වෙනවා.

 

⭐ බුදුරජාණන් වහන්සේ වදාළ දෙවැනි කාරණය තමයි හිතේ හටගන්න ගැටීම. මතක හිටින්නේ නැති කොටත් ගැටීමක් එනවනේ. කේන්ති යනවා, මට මේ ඉස්සර හොඳට මතක හිටිය. දැන් මතක හිටින්නේ නෑනෙ කියල තව කේන්ති යනවා. සමහර වෙලාවට හොඳට මතක හිටින අය දකිනකොට තවත් කේන්ති යනවා. ඒ අයට මතකයන් හිටින හොඳට ඇයි මේ මට විතරක් ඇත්තේ?. ගැටුණු හිත බුදුරජාණන් වහන්සේ උපම කළා හරියට පිරිසිදු වතුර එකක් උණුසුම් වෙලා නටනවා වගේ. උණුසුම් වෙලා නටන වතුරෙන් අපි කොච්චර ආස කලත් අපේ මූණ පැහැදිලිව බලාගන්න බෑ. ඒ වගේ කේන්තිය, ක්‍රෝධය, අමනාපය, තරහ අපේ මතක ශක්තිය නැති කරනවා. බලන්න තරහා ගියපු වෙලාවක කතා කරන වචනෙත් අමතක වෙනව නේ. කරන්න ඕන දේත් අමතක වෙනව නෙ. ඒ තරහේ ස්වභාවයක්. එනිසා මතක හිටින්නේ නැතිනම් තරහා අඩු කරගත යුතුයි. මෛත්‍රීය දියුණු කරගත යුතුයි. මෛත්‍රීය හිතේ ගොඩාක් බලවත් කරගන්නව නම්, අපි හිතමු දරුවෙක් මෛත්‍රී භාවනාව නිතර කර කර එයා පාඩම් කරන්නේ, එයාට හොඳට මතක හිටිනවා. යම් මනුස්සයෙක් තමන්ගේ ජීවිතයෙ නිතර මෛත්‍රී භාවනාව පුරුදු කරනවනම්, මෙත් සිතින් නිතර ඉන්නවනම් එයාගේ මතක ශක්තිය එන්න එන්න තියුණු වෙනව.

 

⭐ තුන්වෙනි කාරණය බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කළා මතකය නැතිවෙලා යන්නත්, මතක නොහිටින්නත් හේතුව නිදිමත, අලසකම, කම්මැලිකම. නිදිමතටමයි හිත බර. ඇඟත් හැම තිස්සෙම නින්දට සූදානම් වෙලා බර වෙලා තියෙන්නෙ. කොහේ හරි වාඩිවෙච්ච ගමන් නිදාගන්නවා. කොහේ හරි තැනකට ගියත් කෙලින් හිටගෙන ඉන්න බෑ, කොහෙට හරි හේතු වෙන්න ඕන, කම්මැලි අලස ජීවිතේ ස්වභාවය. කම්මැලිකම, අලසකම ජීවිතයක තියෙනවා නම් ඒ ජීවිතයේ අමතක වීම ගොඩාක් වැඩියි. එදිනෙදා කටයුතු පවා අමතක වෙනවා. සමහර විට කම්මැලි කෙනාට අලස කෙනාට උදේ වැඩට යන්න, ඉස්කෝලෙට යන්න, කොන්ඩෙ පීරන්න පවා අමතක වෙනවා. කම්මැලිකමේ, අලසකමේ හැටි ඒ. තමන් අඳින ඇඳුම පවා පිරිසුදු කරන් අඳින්න ඕන කියන එක අමතක වෙනවා. එහෙව් එකේ පාඩම් වැඩ, අනිකුත් ජීවිතයේ විශේෂ වැඩ? අමතක වීම වෙන කවර කතාද. ඒ නිසා කම්මැලිකම, අලසකම දුර කරගන්න. ප්‍රබෝධමත්ව ජීවිතය ගතකරන්න. හැමතිස්සෙම ප්‍රබෝධයෙන් ඉන්නවනම්, හැම තිස්සෙම ප්‍රමුදිත වූ සිතකින් වාසය කරනවනම්, ඒ තුළින්මයි මතක ශක්තිය දියුණු වෙන්නේ. බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කළා ඔන්න පිරිසිඳු වතුර එකක් තියෙනවා. හොඳට මූණ බලාගන්න පුළුවන්. හැබැයි ඒ පිරිසිදු වතුර එකේ පාසි බෝවෙන්න පටන්ගන්නවා. දිය පෙඳ, පාසි ඇවිල්ල අර වතුර එක සම්පූර්ණයෙන් වහගන්නවා. දැන් ඉතින් කොච්චර බැලුවත් මූණද පේන්නෙ, පාසිද පාසි පේන්න. ආයෙ මූණ බලාගන්න හම්බෙන්නෑ. ඒ වගේ තමයි කම්මැලිකමට, අලසකමට හිත වැටුනහම මතක ශක්තියක් අහලක හිටින්නේ නෑ. ඒ නිසා ප්‍රබෝධයෙන් ජීවත් වෙන්න. පාඩම් වැඩ කරනකොටත් ප්‍රබෝධමත්ව කරන්න. යම් දරුවෙක් ඉන්නවනම් තෙරුවන් වන්දනා කරන, නිතර බුද්ධානුස්සතිය ආදී භාවනා කරන, එයාගේ හිත හරි ප්‍රබෝධයි. ඊළඟට හිත ප්‍රබෝධමත් කරගන්න උපකාර කරන දෙයක් දරුවනේ අනිත් අයගේ දියුණුව පතන්න. අනිත් අයගේ දියුණුව හිතින් පත පත ඉන්න. අනේ මගේ යාලුවෝ හැමෝටම අධ්‍යාපන කටයුතු විභාග කටයුතු හොඳට කරගන්න ලැබේවා. මගේ යාලුවන්ට අලසකම් එන්න එපා. මගේ යාළුවන්ගේ හිත එහේ මෙහේ දුවන්ඩ එපා. මගේ යාලුවන්ගේ හිත් කේන්තියට අහුවෙන්නත් එපා. කම්මැලි නැතුව එයාලට හොඳට පාඩම් වැඩ කරගන්න ලැබේවා. මුදිතාව එයාලගේ හිතේ තිබුනොත් ඒ හිත හරි ප්‍රබෝධයි. ඒ ප්‍රබෝධවත් හිත හදාගන්න එතකොටත් අපිට පාඩම් මතක තියාගන්න පුළුවන්.

 

⭐ ඊළඟට බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කළා උද්දච්ච කුක්කුච්චිය නිසා, විසිරීමයි පසුතැවීමයි නිසා මතකය නැතිවෙලා යනවා. හිත විසිරිලා නම් හිතේ තියෙන්නෙ පසුතැවීම නම් එතන කොහොමද මතකයක් රැඳෙන්නේ. හිත විසිරෙන්න ලොකු හේතුවක් සාමාන්‍යයෙන් විභාගාදිය ලන්වෙනකොට දූලා, පුතල හුරු වෙනව motivation video කියල වීඩියෝ බලන්න. මෝටිවේෂන් වීඩියෝ කියන ඒවා බල බල නිකම් තමන්ගේ හිතට අමුතු ජවයක් ගන්න තමයි උත්සහ කරන්නේ. අවසානයේ විභාගය සම්බන්ධයෙන් ගොඩක් හිතේ කැමැත්තක් එනවා මං මෙහෙම කරගන්නවා, මෙහෙම කරගන්නවා. දැන් අහවල් අහවල් අයියලා, අක්කලා කලින් විභාගවලදී හොඳට ලකුණු දාලා තියෙනවා. මාත් ඒ වගේ ලකුණ දානවා කියලා දැන් මෙයා ලොකු සිහින ලෝකෙකට එනව, කැමැත්ත බලවත් වෙනවා. කැමැත්ත බලවත් උනාට පස්සේ, කැමැත්ත විතරක් ආවට පස්සේ ඒ කැමැත්ත කියන එක අධිෂ්ඨානය, නුවණ, වීරිය, කැපවීම එක්ක කලවන් වෙන්න එපැයි. එහෙම නැති අර මෝටිවේෂන් වීඩියෝ වගේ බලලා මෙයාට නිකන් ලොකු කැමැත්තක් විතරයි ඇවිත් තියෙන්න. දැන් පොත අතට ගත්ත ගමන් ඔහේ විසිරිලා සිහින ලෝක ගොඩක දුවනවා. පාඩමේ හිත පවත්වන්න බැරුව යනවා. ඒ නිසා දරුවනේ ගොඩක් පරිස්සම් වෙන්න තමන්ගේ හිතට ජවයක් ගන්න මවුපියෝ ගැන හිතලා, අම්ම තාත්තා තමයි මට මෙච්චර කාලයක් පාඩම් වැඩ කරගන්න උදව් කලේ. ඒ දෙන්නගෙ හිතට සතුටක් දෙන්න ඕන මං හොඳට පාඩම් කරලා. මං හොඳට ඉගෙනගෙන ඒ දෙන්නගේ හිත සතුටු කරනවා. ඒ දෙන්නගේ ඇස්වලට සතුටු කඳුලක් එන විදිහට මං මගේ අධ්‍යාපනය කරගන්නවා. ආන්න ඒවා තමයි හිතට ගන්න ජවයන්. මට මේ පොඩි කාලේ තියෙන්නේ ඉගෙන ගන්නේ. ඒ ඉගෙන ගන්න කාල වකවානුවේ මම හරියට ඉගෙන ගන්නවා. එතකොට මට ඉස්සරහ ජීවිතේ ගොඩක් සුවපහසුවෙන් ගත කරන්න පුළුවන්. ආන් ඒවා තමයි ගන්න ජවයන්. අපේ ගුරු මෑණිවරු ගුරු පියවරු උගුරෙන් ලේ රහ එනකන් අපිට කොච්චර අනුකම්පාවෙන්ද උගන්වන්නෙ. ඒ ගුරු මෑණිවරු ගුරු පියවරුන්ගේ හිතට මං ලොකු සතුටක් දෙනව. මං හොඳට විභාග, අධ්‍යාපනය කරගන්නවා. ආන් ඒව තමයි හිතට ගත යුතු ජවයන්. එහෙම නැතුව නිකන් විභාගෙ ලන්වෙනකොට ඕගොල්ලෝ වීඩියෝ බලනවා. ඔයාට විභාගෙ පුළුවන්මයි, පුළුවන්මයි කියල. ඒකෙන් දරුවනේ ප්‍රයෝජනවත් ජවයක් එන්නේ නෑ. ඒ නිසා හොඳට තේරුම් ගන්න හිත විසිරෙන දේවල්වලින් අපි ඈත් වෙන්න ඕන.

 

ඊළඟට හිතේ පසුතැවීම තියාගෙන කවදාවත් මතකේ වර්ධනය කරගන්න බැහැ. අයියෝ මට මේ මේ පාඩම් මග ඇරුන. මං මේ කාලයේ ක්ලාස් කට් කරපු නිසා මට මේවා මේවා මගහැරුනා කියල දැන් පසුතැවෙනවනම් ඒ පසුතැවීම තුළ මතක ශක්තිය දියුණු වෙන්න කිසි උදව්වක් නෑ. විසිරීමයි, පසුතැවීමයි තියෙනවා නම් බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කළා, ඔන්න හොඳ පිරිසුදු වතුර භාජනයක් තියෙනවා ඒකෙන් හොඳට මූණ බලාගන්න පුළුවන්. අනේ මේකෙ දිය රැලි හටගෙන. දැන් හැමතිස්සෙම රැලි. දිය රැලි ආවට පස්සේ මූණ පේන්නෙ නැතුව යනවා. ඒ වගේ විසිරීම, පසුතැවීම හිතට ආවොත් මතක ශක්තිය නැති වෙලා යනවා. ඒ විසිරීමයි, පසුතැවීමයි තියාගන්න එපා.

 

⭐ ඊළඟට බුදුරජාණන් වහන්සේ වදාළ අන්තිම කාරණය තමයි සැකය. තමන් කරන කටයුත්ත ගැන තමන්ට විශ්වාසයක් නැත්තම්, තමන්ගේ පාඩම් වැඩ ගැන තමන්ට බලවත් විශ්වාසයක් නැත්තන්, තමන් ගැනම තමන්ට විශ්වාසයක් නැත්නම්, තමන් ගැන තමන්ට සවියක් නැත්තන්... එබඳු කෙනාට පාඩම් වැඩ මතක හිටින්නෙත් නෑ. ජීවිතයේ අනිත් වැදගත් කටයුතු මතකයේ රඳවාගෙන කරන්නත් බැහැ. ඒ නිසා සැකය කියන එක නම් ජීවිතයෙන් දුරින්ම දුරු කරන්න ඕන. බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කලා හරියට මේ හොඳට මුහුණ බලාගන්න පුළුවන් පිරිසුදු වතුර එකක් තියෙනවා, මේ වතුරෙකට බොර කලවන් වෙලා. ඒ වතුර එකට බොරක් කලවන් වුනොත් එහෙම කොච්චර ආස කලත් ආයෙ මූණ බලාගෙන හමාරයි. ඒ වගේ සැකය කියන එක නම් අහලකට ගන්න එපා. හොඳ විශ්වාසයෙන්, හොඳ ජවයෙන් ඔයාලා තමන්ගේ කටයුතු කරගන්න.

 

ඕන් ඔය දුර්වලතා පහ දුරුකර ගත්තොත්.... හිත ආසා කරන අරමුණුවල ඔහේ පිස්සුවෙන් වගේ දුවන්න දෙන එක ඔයාල නවත්තගත්තොත්, හිත ගැටිලා කේන්ති අරන් නොමනාපෙන් යුක්තව හිත ඇවිලිච්ච හිතක් බවට පත් කරගෙන එහෙම වාසය කරන එක දුරු කරගත්තොත්, හොඳ මයිත්‍රී සිතකින් වාසය කලොත්,  ඊළඟට කම්මැලිකම අලසකම අපේ හිතෙන් දුරුකරගත්තොත් හොඳ ප්‍රබෝධමත්ව වැඩ කළොත්, විසිරීමට පසුතැවීමට එන්න දෙන්නේ නැතිව හොඳ පිළිවෙලකට ක්‍රමානුකූලව සැහැල්ලුවෙන් හොඳ දැක්මක් ඇතුව ඔයාල ජීවිතේ ගතකරන්න. සැකයකට අහලකට එන්න දෙන්නැතුව, හොද විශ්වාසයෙන් යුක්තව ඔයාලගේ කටයුතු ඔයාලා කරගන්න දක්ෂ වුනොත්, ඇයි මතක හිටින්නේ නැත්තේ කියන ප්‍රශ්නේ ඔයාලගෙ ජීවිතයෙන් දුරස් වෙලා යනවා.

 

ඒ නිසා හොඳ මතක ශක්තියෙන් යුක්තව පිරිසිදු සිතක් ඇතිව තමන්ගේ අධ්‍යාපන කටයුතු විභාග කටයුතු කරගන්නට උත්සුක වෙන්න මේ දරුවෝ හැම දෙනාට අපි ආශිර්වාද කරනවා. මතක ශක්තිය දුර්වල කරගන්නේ නැතිව හොඳ මතක ශක්තියකින් පිරිසුදු මනසකින් ජීවිතයම ජයගන්නට ඔයාලට වාසනාව ලැබේවා.

තෙරුවන් සරණයි 🙏

Read More